Oxytocine en hypnose: Wie biedt?
Terug naar de hypnosebibliotheek
Soms lees je iets en denk je bij elke bladzijde die je omslaat: ‘wanneer komt de hypnose nou es’. Dat kan je ook overkomen bij lezing van het boek van Kerstin Uvnäs Moberg ‘De oxytocine factor’ ‘Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid’. Nou, wie is daar nou tegen?
© Johan Eland.
Oxitocine is een hormoon dat al sinds 1906 bekend is als het zwangerschaps- of gelukshormoon. Het betekent snel en bevalling en aanvankelijk werd het alleen gebruikt om een bevalling en het toeschieten van moedermelk te bespoedigen.
Onlangs bleek dat het hormoon ook anders actief is en hoewel het vooral bij een bevalling in zeer hoge concentratie aanwezig is komt het toch ook bij mannen voor.
Oxitocine is de tegenhanger van vasopressine dat het sympathisch zenuwstelsel activeert en daarmee de verdediging en stress, alertheid en de vecht- en vluchtreactie.
Haar zusje oxytocine daarentegen zet het parasympatisch zenuwstelsel aan het werk dat zorgt voor onthaasting, rust en verbondenheid maar ook voor rust, sociaal gedrag, genezing van wonden en het auto-imuunsysteem. Het brengt de interactie tussen moeder en kind op gang én stimuleert een goede hechting.
Beide systemen hebben daarbij een scala van lichamelijke reacties. Bij stress horen hoge bloeddruk, snelle hartslag, toename van bloedtoevoer naar de spieren. De werking van het parasympatisch stelsel gaat gepaard met lagere bloeddruk en hartslag, minder stresshormonen, toename bloedtoevoer naar de huid en slijmvliezen en pijnverminderend.
Volgens Moberg gaat al jaren bijna alle maatschappelijke belangstelling uit naar het sympatisch stelsel omdat dat belangrijk is voor voor productie, prestatie en competitie.
Er is domweg weinig belangstelling voor onthaasting, rust en verbondenheid.
Ze biecht eerlijk op dat naast haar vele onderzoeksresultaten in het boek ook speculaties staan. Toch vindt ze veel dingen de moeite waard om te onderzoeken hoe die benut kunnen worden.
Dat oxitocine doorslaggevend is voor het ontstaan van de hechting tussen moeder en kind blijkt uit dierproeven. Als bij proefdieren de werking van oxytocine tegengegaan wordt blijken de jonge dieren hun moeder heel moeilijk terug te vinden. Ook op latere leeftijd is het hormoon belangrijk voor sociaal gedrag: Als een vrouwtjeswoelmuis ingespoten wordt met oxitocine terwijl ze oog-in oog staat met een willekeurige mannetjeswoelmuis dan weet ze dit mannetje feilloos uit een grote groep terug te vinden en wijkt niet meer van zijn zijde. De werking van oxytocine lijkt een ratjetoe maar Moberg vindt dat niet. Zij meent dat alle werking met groei te maken heeft. Muizen met een tekort aan het hormoon met een ondergewicht geboren worden halen deze achterstand in na een injectie met oxytocine. Ook de snellere genezing van wonden en activatie van het imuunsysteem zijn volgens Moberg een vorm van groei. Ook nieuwsgierigheid, minder angst, sociale interactie en sterker sociaal geheugen zijn net als verhoogde seksuele activiteit onderdeel van de groei en voortplanting.
Leerproblemen
Moberg: “…We hebben rust en verbondenheid niet alleen nodig om ziekte te voorkomen, maar ook om te genieten van het leven, om nieuwsgierig, optimistisch en creatief te blijven. Deze eigenschappen zijn moeilijk meetbaar. Wat onderzoek wel kan aantonen, is dat een rustige omgeving en liefdevolle relaties de concentratie en het leervermogen stimuleren en verbeteren. Kinderen die last hebben van stress, hebben meer moeite met leren dan kinderen die rustig en zelfverzekerd zijn….”.
Aanmaak van oxitocine gaat vooral via zenuwen die door de huid informatie ontvangen uit de buitenwereld. Anders dan andere hormonen die na verloop van tijd hun productie zelf stoppen doet oxytocine juist het tegenovergestelde. Het stimuleert de productie zodat er een soort oxytocinelawine ontstaat.
Volgens Moberg worden ratten door oxytocine niet moediger zoals door vasopressine maar maakt deze stof hen ‘aardiger’ en ‘socialer’.
Wie vindt nu nog niet dat we dit spul hard nodig hebben? Hoe komen we eraan? Volgens Moberg kan dat niet met een pil of drankje: het zou domweg de hersens niet bereiken. Blijft over een injectie en neusspray. Maar dan nog: het is zo weer uitgewerkt.
Uitgepraat? Zeker niet: Moberg ontdekte dat vooral aanraking zoals massage de oxytocineproductie op gang kan te brengen en bij babies is borstvoeding de hofleverancier van oxytocine. De oxytocine komt in de moedermelk door een mooi samenspel van baby en kind. Doordat de baby, op zoek naar de tepel, de moederborst masseert wordt de productie van oxytocine bij de moeder op gang gebracht. Ook brengt het kind op die manier extra verwarming van de borst van beiden op gang. Oudere kinderen en volwassenen moeten het doen met allerlei soorten massage en seks, eigenlijk alle aangename aanrakingen, speciaal die van de buik en rug. Moberg denkt dat veel aanrakingstherapieen daarom zo vaak succesvol zijn. Ze vertelt hier over de uitvinding van een Duitse boer die voor zijn koeien een soort droge wasstraat maakte. De zo gemasseerde koeien leverden tot 26 % meer melk op.
Ook op latere leeftijd blijkt de zuigreflex van de baby nog intact als het gaat om de productie van het gelukshormoon: een speen maar ook roken heeft deze functie. Evenals bij de woelmuis werkt het gezamenlijk opsteken van een sigaret ‘verbroederend’.
En die hypnose? Die komt op blz 184 even om de hoek kijken. Moberg: Hypnose is nog een methode om een toestand van diepe rust en ontspanning te bewerkstelligen. Deze toestand is deels te bereiken door plezierige ervaringen te simuleren door het oproepen van denkbeeldige beelden en gevoelens..”. Het is haar stiel niet dus kun je het Moberg niet aanrekenen dat ze de hypnose pas noemt als het boek bijna uit is. Als pilletjes en massage niet kunnen, is het de vraag of je met hypnose het oxytocinepeil kunt opkrikken.
Kun je met imaginaire massage en warmte angst reduceren, sociaal gedrag stimuleren of leerprestaties verbeteren?
Kun je met regressie naar de tijd van zuigreflex de oxytocine voorraad opkrikken en een verstoorde hechting repareren, relaties verbeteren of leerprestaties verhogen?
Terecht zegt Moberg dat er nog veel onderzoek gedaan moet worden.
Kerstin Uvnäs Moberg ‘De oxytocine factor’
Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid’
2007, Uitgeverij Thoeris, Amsterdam, Paperback, 207 blz.
Soms lees je iets en denk je bij elke bladzijde die je omslaat: ‘wanneer komt de hypnose nou es’. Dat kan je ook overkomen bij lezing van het boek van Kerstin Uvnäs Moberg ‘De oxytocine factor’ ‘Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid’. Nou, wie is daar nou tegen?
© Johan Eland.
Oxitocine is een hormoon dat al sinds 1906 bekend is als het zwangerschaps- of gelukshormoon. Het betekent snel en bevalling en aanvankelijk werd het alleen gebruikt om een bevalling en het toeschieten van moedermelk te bespoedigen.
Onlangs bleek dat het hormoon ook anders actief is en hoewel het vooral bij een bevalling in zeer hoge concentratie aanwezig is komt het toch ook bij mannen voor.
Oxitocine is de tegenhanger van vasopressine dat het sympathisch zenuwstelsel activeert en daarmee de verdediging en stress, alertheid en de vecht- en vluchtreactie.
Haar zusje oxytocine daarentegen zet het parasympatisch zenuwstelsel aan het werk dat zorgt voor onthaasting, rust en verbondenheid maar ook voor rust, sociaal gedrag, genezing van wonden en het auto-imuunsysteem. Het brengt de interactie tussen moeder en kind op gang én stimuleert een goede hechting.
Beide systemen hebben daarbij een scala van lichamelijke reacties. Bij stress horen hoge bloeddruk, snelle hartslag, toename van bloedtoevoer naar de spieren. De werking van het parasympatisch stelsel gaat gepaard met lagere bloeddruk en hartslag, minder stresshormonen, toename bloedtoevoer naar de huid en slijmvliezen en pijnverminderend.
Volgens Moberg gaat al jaren bijna alle maatschappelijke belangstelling uit naar het sympatisch stelsel omdat dat belangrijk is voor voor productie, prestatie en competitie.
Er is domweg weinig belangstelling voor onthaasting, rust en verbondenheid.
Ze biecht eerlijk op dat naast haar vele onderzoeksresultaten in het boek ook speculaties staan. Toch vindt ze veel dingen de moeite waard om te onderzoeken hoe die benut kunnen worden.
Dat oxitocine doorslaggevend is voor het ontstaan van de hechting tussen moeder en kind blijkt uit dierproeven. Als bij proefdieren de werking van oxytocine tegengegaan wordt blijken de jonge dieren hun moeder heel moeilijk terug te vinden. Ook op latere leeftijd is het hormoon belangrijk voor sociaal gedrag: Als een vrouwtjeswoelmuis ingespoten wordt met oxitocine terwijl ze oog-in oog staat met een willekeurige mannetjeswoelmuis dan weet ze dit mannetje feilloos uit een grote groep terug te vinden en wijkt niet meer van zijn zijde. De werking van oxytocine lijkt een ratjetoe maar Moberg vindt dat niet. Zij meent dat alle werking met groei te maken heeft. Muizen met een tekort aan het hormoon met een ondergewicht geboren worden halen deze achterstand in na een injectie met oxytocine. Ook de snellere genezing van wonden en activatie van het imuunsysteem zijn volgens Moberg een vorm van groei. Ook nieuwsgierigheid, minder angst, sociale interactie en sterker sociaal geheugen zijn net als verhoogde seksuele activiteit onderdeel van de groei en voortplanting.
Leerproblemen
Moberg: “…We hebben rust en verbondenheid niet alleen nodig om ziekte te voorkomen, maar ook om te genieten van het leven, om nieuwsgierig, optimistisch en creatief te blijven. Deze eigenschappen zijn moeilijk meetbaar. Wat onderzoek wel kan aantonen, is dat een rustige omgeving en liefdevolle relaties de concentratie en het leervermogen stimuleren en verbeteren. Kinderen die last hebben van stress, hebben meer moeite met leren dan kinderen die rustig en zelfverzekerd zijn….”.
Aanmaak van oxitocine gaat vooral via zenuwen die door de huid informatie ontvangen uit de buitenwereld. Anders dan andere hormonen die na verloop van tijd hun productie zelf stoppen doet oxytocine juist het tegenovergestelde. Het stimuleert de productie zodat er een soort oxytocinelawine ontstaat.
Volgens Moberg worden ratten door oxytocine niet moediger zoals door vasopressine maar maakt deze stof hen ‘aardiger’ en ‘socialer’.
Wie vindt nu nog niet dat we dit spul hard nodig hebben? Hoe komen we eraan? Volgens Moberg kan dat niet met een pil of drankje: het zou domweg de hersens niet bereiken. Blijft over een injectie en neusspray. Maar dan nog: het is zo weer uitgewerkt.
Uitgepraat? Zeker niet: Moberg ontdekte dat vooral aanraking zoals massage de oxytocineproductie op gang kan te brengen en bij babies is borstvoeding de hofleverancier van oxytocine. De oxytocine komt in de moedermelk door een mooi samenspel van baby en kind. Doordat de baby, op zoek naar de tepel, de moederborst masseert wordt de productie van oxytocine bij de moeder op gang gebracht. Ook brengt het kind op die manier extra verwarming van de borst van beiden op gang. Oudere kinderen en volwassenen moeten het doen met allerlei soorten massage en seks, eigenlijk alle aangename aanrakingen, speciaal die van de buik en rug. Moberg denkt dat veel aanrakingstherapieen daarom zo vaak succesvol zijn. Ze vertelt hier over de uitvinding van een Duitse boer die voor zijn koeien een soort droge wasstraat maakte. De zo gemasseerde koeien leverden tot 26 % meer melk op.
Ook op latere leeftijd blijkt de zuigreflex van de baby nog intact als het gaat om de productie van het gelukshormoon: een speen maar ook roken heeft deze functie. Evenals bij de woelmuis werkt het gezamenlijk opsteken van een sigaret ‘verbroederend’.
En die hypnose? Die komt op blz 184 even om de hoek kijken. Moberg: Hypnose is nog een methode om een toestand van diepe rust en ontspanning te bewerkstelligen. Deze toestand is deels te bereiken door plezierige ervaringen te simuleren door het oproepen van denkbeeldige beelden en gevoelens..”. Het is haar stiel niet dus kun je het Moberg niet aanrekenen dat ze de hypnose pas noemt als het boek bijna uit is. Als pilletjes en massage niet kunnen, is het de vraag of je met hypnose het oxytocinepeil kunt opkrikken.
Kun je met imaginaire massage en warmte angst reduceren, sociaal gedrag stimuleren of leerprestaties verbeteren?
Kun je met regressie naar de tijd van zuigreflex de oxytocine voorraad opkrikken en een verstoorde hechting repareren, relaties verbeteren of leerprestaties verhogen?
Terecht zegt Moberg dat er nog veel onderzoek gedaan moet worden.
Kerstin Uvnäs Moberg ‘De oxytocine factor’
Benut het hormoon van onthaasting, genezing en verbondenheid’
2007, Uitgeverij Thoeris, Amsterdam, Paperback, 207 blz.
Reacties